Làng cổ Đường Lâm mang nét cổ kính, xưa cũ với những con đường gạch, tường đá ong, giếng nước, cây đa. Giữa nhịp sống hối hả của thành phố, nơi đây là chốn bình yên lý tưởng cho khoảng thời gian thư giãn ngắn ngủi cùng Motorbike.vn bỏ túi kinh nghiệm du lịch tại đây nhé!
Nội dung bài viết
Giới thiệu về làng cổ Đường Lâm
Đây là một ngôi làng cổ với nhiều nét văn hóa đặc sắc. Cho đến ngày nay, làng vẫn giữ được những nét đặc trưng cơ bản của một làng xưa với đình, cây đa, bến nước, đình chùa… Có thể nói giá trị kiến trúc nghệ thuật của những ngôi đình cổ có bề dày lịch sử. Lịch sử 200-300 năm của nơi đây đã khiến Đường Lâm trở thành điểm nhấn du lịch quanh Hà Nội.
Đường Lâm là làng cổ đầu tiên được Nhà nước Việt Nam trao tặng Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia. Xét về mặt bảo tồn lịch sử nghệ thuật cũng như quy mô kiến trúc, làng Việt Cổ Đường Lâm chỉ đứng sau Phố cổ Hội An và Phố cổ Hà Nội. Nơi đây vẫn còn lưu giữ những nét kiến trúc nghệ thuật của một làng cổ vùng châu thổ sông Hồng.
Làng cổ Đường Lâm ở đâu?
Làng Đường Lâm thuộc xã Sơn Tây, Thủ Đô Hà Nội, nằm cách trung tâm thị xã khoảng 5km. Tại đây hiện có 9 thôn với diện tích khoảng 800ha. Ngôi làng này nổi bật bởi cảnh quan cổ kính và nền văn hóa lịch sử phong phú.
Xưa Đường Lâm được mệnh danh là làng Mía, mang đậm nét văn hóa Kinh. Ngôi làng cổ này gắn liền với truyền thuyết Sơn Tinh, quê ngoại của Hai Bà Trưng. Đặc biệt, đây cũng là nơi duy nhất trong lịch sử Việt Nam sinh ra hai vị vua Phùng Hưng và Ngô Quyền.
Ngày nay, các dấu tích cổ ở làng cổ Đường Lâm chủ yếu nằm ở các làng Đông Phụ (Mông Phụ), Đông Sàng, Cam Lâm, Đoài Giáp, Văn Miếu. Trong đó, Mông Phụ được coi là cổ tự nhất xứ Đoài. Khi đến thăm, bạn còn có cơ hội thưởng ngoạn những dấu ấn từ nền văn minh lúa nước như giếng nước, sân đình, v.v.
Rặng tre cổ thụ hơn 1000 năm tuổi, gắn liền với vua Ngô Quyền và hiện trong đền thờ ông vẫn còn lưu giữ 2 cây cọc từ trận Bạch Đằng lịch sử.
Thời điểm thích hợp để đến làng cổ Đường Lâm để trải nghiệm
Nhìn chung, bạn có thể đến thăm nơi đây vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm du lịch làng cổ thì có hai thời điểm lý tưởng nhất trong năm để đến thăm ngôi làng nhỏ bé này. Đó là vào mùa lễ hội và mùa lúa chín.
Mùa lễ hội ở Đường Lâm thường diễn ra vào khoảng tháng Giêng âm lịch hàng năm. Vào khoảng thời gian này tại làng Đường Lâm sẽ diễn ra nhiều hoạt động lễ hội hấp dẫn và độc đáo. Trong đó nổi tiếng nhất là hội làng Mông Phụ diễn ra từ mùng 4 đến mùng 10 tháng Giêng hàng năm.
Thời điểm mùa lúa chín vào tháng 5, 6 hàng năm cũng là thời điểm làng Đường Lâm đón nhiều du khách nhất. Khoảng thời gian này, ngôi làng hiện ra với khung cảnh yên bình ấm áp đến lạ thường.
Cách di chuyển đến làng cổ Đường Lâm
Chỉ cách trung tâm Hà Nội khoảng 50km nên bạn có nhiều lựa chọn để di chuyển đến Đường Lâm.
+ Phương tiện tự túc
Vì khoảng cách không quá xa nên nếu bạn muốn có trải nghiệm tự do khám phá thì có thể lựa chọn phương tiện tự túc là xe máy hoặc ô tô cá nhân. Có 2 lộ trình để bạn tham khảo:
- Lộ trình 1: Từ trung tâm Hà Nội đi theo Đại lộ Thăng Long rồi rẽ phải tại ngã ba Hòa Lạc. Tiếp theo bạn đi theo đường 21 qua Sơn Lộc đến ngã tư đường 32 rồi đi theo bảng chỉ dẫn đến Đường Lâm
- Lộ trình 2: Từ trung tâm Hà Nội, bạn đi theo đường 32 đến thị xã Sơn Tây. Đi tiếp đường 21 tìm ngã tư bên tay trái là đến cổng làng Đường Lâm.
>> Xem thêm: Gợi ý điểm thuê xe máy Hà Nội giá rẻ, giao tận nơi
+ Xe buýt
Nếu ngại lái xe hoặc không biết đường, bạn có thể di chuyển đến làng cổ Đường Lâm bằng xe khách vừa an toàn vừa tiết kiệm chi phí. Gợi ý cho bạn một vài tuyến đường để bạn lựa chọn:
- Tuyến xe buýt 77 (Hà Đông – Sơn Tây)
- Tuyến buýt 70 (Kim Mã – Sơn Tây)
- Tuyến xe buýt 71 (Mỹ Đình – Sơn Tây)
Sau khi đến bến xe Sơn Tây, bạn có thể bắt taxi để di chuyển đến làng Đường Lâm. Về phương tiện di chuyển trong làng, bạn có thể đi bộ, đi xe đạp hoặc xe điện. Giá thuê xe ở đây cũng khá hợp lý, rất phù hợp với mọi đối tượng du khách.
+ Xe khách
Xe khách là sự lựa chọn không thể hợp lý hơn khi bạn muốn di chuyển từ Hà Nội đến Đường Lâm. Vì bắt xe khách tuyến Mỹ Đình Phú Thọ khá thuận tiện và có nhiều chuyến liên tục chỉ 1h15 phút, có một chuyến mới.
Vé tham quan làng cổ Đường Lâm
Bạn muốn vào làng cổ để tham quan, thì cần mua vé ở quầy vé ngay cổng làng với mức giá chỉ 20.000 VNĐ/người. Giá vé gửi xe máy là 10.000 VNĐ / lượt. Mức giá vé này có thể nói là quá rẻ so với nhiều khu di tích khác!
Ngoài ra ở Đường Lâm còn có dịch vụ cho thuê xe đạp với giá 30-50.000 đồng / giờ hoặc 80-100.000 đồng / ngày. Bằng cách này, bạn sẽ di chuyển đến nhiều địa điểm hơn như lăng Ngô Quyền, lăng Phùng Hưng… mà không sợ mất quá nhiều sức lực.
Danh lam thắng cảnh ở làng cổ Đường Lâm
Đường Lâm có nhiều địa điểm tham quan gắn liền với các công trình kiến trúc, văn hóa làng cổ hay các nhân vật, sự kiện lịch sử. Mỗi nơi đều có những câu chuyện với sức hấp dẫn và ý nghĩa riêng mà chúng ta nên đến thăm, chứng kiến, tìm hiểu, lắng nghe và cảm nhận tận mắt.
+ Cổng làng Mông Phụ
Đây là cổng cổ duy nhất còn lại ở làng Mông Phụ. Dù có nhiều lối vào làng nhưng đây vẫn được coi là cửa chính của một ngôi nhà. Trong văn hóa Việt cổ, đây được coi là cột mốc ngăn cách không gian làng quê với bên ngoài.
Cổng làng Mông Phụ ở làng cổ Đường Lâm được xây dựng từ năm 1550 dưới thời Lê Thần Tông. Công trình kiến trúc kiểu “Thượng Gia Hạ Môn”, khung đỡ lợp ngói. Tường làng được làm từ đá ong đào lên, sau đó dùng cát, vôi và mật ong làm chất kết dính và dựng lên.
Hai cánh cửa được sử dụng bằng gỗ lim dày khoảng 4 cm. Trên cổng có 2 cối đá, 2 bánh xe bọc thép. Cạnh cổng là một cây đa lớn, tương truyền hơn 400 năm tuổi.
+ Đình làng Mông Phụ
Đình làng Mông Phụ thờ Thánh Tản, vị thần Tứ bất tử. Đình được xây dựng từ năm 1553, đến năm 1859 được mở rộng thêm hai gian đình tả hữu. Ngoài ra còn có 4 cột nhà, tường bao quanh có câu đối, phù điêu đắp nổi.
Ngôi đình này được coi là ngôi đình lớn nhất ở Làng cổ Đường Lâm. Hai ngôi đình bốn mái chạm trổ hình mây, rồng bay. Những viên ngói trên đình được xếp nhiều lớp hình vảy cá. Trên các cột, vì kèo cũng được chạm khắc các họa tiết đặc trưng như rồng, tứ linh, phượng hoàng, v.v.
Đặc biệt, khoảng sân rộng trước đình còn được người dân tận dụng để phơi nông sản. Bên ngoài đình có nhiều nhà hàng, quán xá để du khách thưởng thức hương vị địa phương.
+ Hệ thống nhà cổ
Những ngôi nhà lợp ngói vảy cá, vật liệu từ phông thông cho đến những vật dụng quý hiếm. Tường nhà chủ yếu được xây bằng gạch đá ong vừa sẵn vừa bền.
Bên cạnh cổng và đình, khi đến làng cổ Đường Lâm, bạn không thể bỏ qua hệ thống nhà cổ này nhé!
Dưới đây là những ngôi nhà cổ nổi bật trong hệ thống:
- Ngôi nhà cổ của ông Nguyễn Văn Hùng: Ấn tượng với cổng cổ và lối vào nhà rợp bóng mát. Không gian tĩnh lặng và vô cùng mát mẻ bởi ngôi nhà chủ yếu được làm bằng gỗ lim, gỗ mít, được chạm khắc hoa văn tinh xảo.
- Nhà cổ ông Hà Nguyên Huyên: Ngôi nhà cổ này thu hút du khách bởi không gian xanh mát của cây cối và khoảng sân chất đầy những hũ mắm nâu trầm. Tất cả đồ vật đều mang nét cổ kính với những bức tranh hoành phi câu đối được bày biện khắp ngôi nhà.
- Nhà cổ Ông Thế: Nối tiếp ngôi nhà cổ ở làng cổ Đường Lâm là nhà ông Thế. Kiến trúc của ngôi nhà được thiết kế gồm 7 gian truyền thống. Nét độc đáo của ngôi đình cổ Ông Thế là sử dụng lỗ mộng để xây dựng, không dùng đinh sắt như những ngôi nhà thông thường khác.
- Nhà chị Dương Thị Lan: Điểm đặc biệt của nhà chị Lan nằm ở những đồ trang trí hình sừng và chiếc bục rất cao khiến ai bước vào nhà cũng phải cúi đầu.
+ Nhà thờ Thám hoa Giang Văn Minh
Một trong những địa điểm tham quan được yêu thích ở làng cổ Đường Lâm là nhà thờ Thám Hoa Giang Văn Minh nằm ở trung tâm làng. Ngôi đình này được xây dựng vào khoảng năm 1573. Ngày nay là nơi thờ Giang Văn Minh – một sứ thần do vua Lê Thần Tông cử sang Trung Quốc. Trước sự sỉ nhục của nhà Minh, anh đã anh dũng hy sinh để bảo vệ danh dự cho dân tộc.
>> Xem thêm: Khám Phá Di Tích Thành Cổ Loa Điểm Đến Nổi Tiếng Hà Nội
+ Nhà thờ họ Mông Phụ
Nhà thờ Công giáo Mông Phụ ở Đường Lâm được xây dựng từ năm 1954. Kiến trúc Châu Âu đã tạo nên nét đẹp thú vị giữa kiến trúc Châu Á. Nơi đây được xây dựng bằng sự đóng góp của người dân.
Hiện tại, nhà thờ vẫn đón những người có đạo đến cầu nguyện. Tuy không cổ như hệ thống nhà ở đây nhưng những nét xưa cũ của cả hai dường như hòa quyện vào nhau. Tất cả tạo nên một bức tranh toàn diện và đa dạng cho ngôi làng cổ kính này.
+ Chùa Mía
Chùa Mía ở làng cổ Đường Lâm có tên chữ là Sùng Nghiêm Tự. Trước đây chùa chỉ có quy mô nhỏ. Năm 1632, vợ lẽ của chúa Trịnh Tráng là Ngô Thị Ngọc Diệu đã ghé qua để có công trình tôn tạo này. Từ đó, người ta gọi bà là “Bà Chúa Mía” và đúc tượng để thờ.
Quần thể chùa gồm lầu chuông, trung điện, thượng điện, tháp Cửu phẩm Liên Hoa. Tiền đường có tấm bia lưng rùa nói về việc trùng tu chùa. Mặt khác, chùa còn nổi tiếng với 287 pho tượng. Trong đó có 6 pho tượng đồng, 106 pho tượng gỗ, 174 pho tượng đất nung mạ vàng. Bước chân vào không gian chùa Mía, bạn sẽ cảm nhận được sự tĩnh tâm trong không gian Phật pháp nhiệm màu vô cùng linh thiêng và thanh tịnh.
+ Giếng cổ Đường Lâm
Ở Đường Lâm có rất nhiều giếng cổ cũng như đình làng, giếng được coi là linh hồn của nhiều làng quê Việt Nam. Dạo quanh Đường Lâm, bạn sẽ bắt gặp rất nhiều giếng cổ. Nếu có thể hãy múc từng xô nước giếng cổ để cảm nhận làn nước suối vô cùng trong và mát ở đây.
+ Đền thờ và lăng Ngô Quyền
Đền và lăng Ngô Quyền thuộc làng Cam Lâm trên đồi Cấm. Đền được xây cao hơn lăng khoảng 100m, cả hai kiến trúc đều quay mặt về hướng đông. Đây cũng được coi là vị trí đẹp nhất trong làng cổ Đường Lâm xưa. Trên thực tế, chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu, gần đây nhất là vào thời vua Tự Đức.
Đền được xây bằng gạch ngói, tổng thể khá nhỏ và khép kín, tiền đường 5 gian mang dáng vẻ trang nghiêm. Hiện phần này dùng để bày trận Bạch Đằng, chính giữa có tượng lớn của Ngô Quyền.
+ Đền thờ vua Phùng Hưng
Dù thờ Phùng Hưng tồn tại ở nhiều nơi nhưng đình Phùng Hưng vẫn được nhắc đến với quy mô to lớn bất thường. Đình có kiến trúc độc đáo, mang đậm giá trị văn hóa lịch sử. Kiến trúc nơi đây mang đậm dấu ấn của triều Nguyễn thế kỷ XX.
Hình dáng ngôi chùa không có từ thuở ban đầu, kiểu dáng hiện nay có từ lần đại trùng tu năm 1889. Trong chùa có tấm bia Phụng Tự khắc năm 1473 kể lại tiểu sử của ông.
>> Tham khảo: 7 Địa chỉ Thuê Xe Máy Hai Bà Trưng Hà Nội cực uy tín
Ăn gì khi đi làng cổ Đường Lâm?
Ở làng cổ có rất nhiều món ăn hấp dẫn để bạn thưởng thức hoặc mua về làm quà cho bạn bè, người thân.
+ Thịt quay
Thịt quay ở Đường Lâm có hương vị đặc trưng riêng. Nguyên liệu được chọn là thịt lợn có da dày và ít mỡ. Ướp các loại gia vị như húng, hành, tiêu, muối tiêu… Trong đó, lá ổi non là nguyên liệu quan trọng nhất để tạo nên sức hấp dẫn của món ăn.
+ Bánh giầy Sơn Tây
Nguyên liệu làm bánh giầy Sơn Tây không quá cầu kỳ. Chỉ cần gạo tẻ, hành, mộc nhĩ cũng đủ làm ấm lòng mọi du khách. Điều đặc biệt nhất của bánh đa Sơn Tây là được gói trong lá chuối với hình dáng dài. Quả thực cái miệng khi ăn ở Làng cổ Đường Lâm ngon hơn nhiều so với các vùng khác.
+ Gà mía
Gà Mía nổi bật với vị ngọt, đậm đà, thịt săn chắc, không bị nhão như gà công nghiệp. Da gà giòn đặc biệt là loại gà thiến. Cách chăn thả bằng thức ăn thô xanh cũng mang lại hàm lượng dinh dưỡng cao.
+ Kẹo đậu phộng
Kẹo lạc có ở nhiều nơi nhưng không phải nơi nào cũng nồng nàn như ở Sơn Tây. Chỉ mạch nha, đường và đậu phộng thôi cũng đủ làm say lòng bao du khách. Đến Làng cổ Đường Lâm không cần ăn những món quá cầu kỳ. Một tách trà nhỏ và một quán nước ven đường cũng đủ để mày mò một câu chuyện buổi chiều.
+ Chè lam
Chè lam là món ăn dân dã nổi tiếng nhất ở Đường Lâm. Khi đến thăm, bạn có thể tìm thấy món quà này ở khắp các ngõ ngách trong làng. Ngoài ra, đừng bỏ qua những món ăn vặt được bán kèm như kẹo lạc, chiên, bỏng.
Lưu trú ở đâu tại Làng cổ Đường Lâm?
Thông thường du khách đến Đường Lâm trong 1 ngày vì gần Hà Nội, dễ đi lại nên dịch vụ khách sạn ở đây chưa phát triển. Bạn cũng có thể đi ngược lại thị xã Sơn Tây, có nhiều nhà nghỉ và khách sạn hơn.
Nhưng gần đây để đáp ứng nhu cầu cho những ai muốn ở lại và từ từ tận hưởng không khí làng quê nơi đây, nhiều gia đình cũng mở dịch vụ homestay.
Một số gia đình cung cấp dịch vụ Homestay ở Đường Lâm.
- Xóm trọ nhà cổ: Nhà anh Hùng, Nhà chị Hai Lợi,Nhà chị Dương Lan
- Homestay Đường Lâm: đây không phải nhà cổ, nhà xây theo kiểu cổ, cũng làm từ đá ong và vật liệu tự nhiên nhưng phòng đẹp như khách sạn 3-4 sao, giá khoảng 500k / phòng.
Các homestay này cũng có phục vụ cơm trưa nên bạn có thể gọi điện đặt chỗ trước, giá dao động dưới 100k / người. Ngoài ra, còn phục vụ khách thuê xe đạp dạo quanh làng với giá 30- 50k / ngày.
>> Xem thêm: Top 21 homestay Sóc Sơn sở hữu không gian nghỉ dưỡng l ý tưởng nhất
Lịch trình đi chơi làng cổ Đường Lâm 1 ngày bằng xe máy
Dưới đây Motorbike.vn xin chia sẻ với các bạn hành trình du lịch Đường Lâm 1 ngày. Tùy theo thời gian và nhu cầu mà bạn có thể sắp xếp lịch học phù hợp.
- 6h30: Khởi hành từ Hà Nội.
- 8h00: Đến tham quan làng Đường Lâm.
- 8h30 – 9h30: Mua vé tham quan Cổng và Đình làng Mông Phụ
- 9h30-11h30: Tham quan Nhà Cổ, Nhà thờ Thám hoa Giang Văn Minh, Giếng cổ Đường Lâm.
- 12h00: Nghỉ ngơi và ăn trưa.
- 13h30: Tham quan đền Phùng Hưng, lăng Ngô Quyền, chùa Mía.
- 15h30: Quý khách tham quan Dãy Ruộng cổ hơn 1000 năm tuổi.
- 16h30: Lên đường trở về Hà Nội, kết thúc chuyến đi
Một số lưu ý khi tham quan làng cổ Đường Lâm
- Khi tham quan Làng cổ, bạn cần mua vé tại cổng làng Mông Phụ, giá vé là 20k / 1 người.
- Tham quan Đường Lâm thích hợp nhất là đi bộ hoặc đi xe đạp vì bạn có thể đi vào mọi ngóc ngách của làng mà không phá vỡ sự tĩnh lặng, bình yên của những ngôi nhà cổ kính nơi đây.
- Nếu đi xe đạp đến các điểm tham quan, bạn nên chú ý giữ xe cẩn thận.
- Các bạn muốn đặt cơm trưa thì nên tìm chỗ liên hệ trước để mình ghé lại ăn nhé.
- Khi đến thăm các ngôi nhà cổ, bạn nhớ chào hỏi các thành viên trong gia đình và lịch sự xin phép.
- Đoạn đường gần Làng cổ thường xuyên có những CSGT đứng, bạn chú ý nhé!
>> Xem thêm: TỔNG HỢP Tất Tần Tật Kinh Nghiệm Du Lịch Hà Nội Mới Nhất
Hi vọng những kinh nghiệm du lịch làng cổ Đường Lâm mà Motorbike.vn chia sẻ trên đây đã giúp bạn có chuyến tham quan, khám phá Đường Lâm thuận lợi, trọn vẹn và vui vẻ nhất. Phải nói rằng, du lịch Đường Lâm là một trong những trải nghiệm vô cùng thú vị mà bạn không nên bỏ qua khi du lịch miền Bắc với nhiều địa danh nổi tiếng.
Hoàng Lan – Theo motorbike.vn
