Trong các loại xe máy, xe số tuy không hiện đại bằng nhưng cẩm nang sử dụng xe số lại phức tạp hơn dòng xe ga rất nhiều. Vì thế, khi mới đi lần đầu không được chủ quan. Ngay cả khi dùng quen rồi nhưng chưa đúng cách cũng có thể gặp các trục trặc và làm giảm tuổi thọ của xe. Dưới đây là những kinh nghiệm hữu ích mà Motorbike.v chia sẻ cho bạn.
Nội dung bài viết
Cẩm nang sử dụng xe số và những thông tin cơ bản
Xe máy số là loại phương tiện bền bỉ và có giá thành thấp nhất trong tất cả các loại xe máy. Nhưng nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về cơ chế của xe máy số và cách sử dụng nó sao cho đúng cách.
Xe máy số là gì?
Xe máy số hay còn gọi là Underbone. Sở dĩ gọi như vậy là vì động cơ được đặt dưới khung xe, bình xăng nằm dưới yên xe. Để xe hoạt động phải sử dụng số để vận hành cũng như điều khiển tốc độ của xe. Vì thế cẩm nang sử dụng xe số sẽ phụ thuộc phần lớn vào hộp số này.
Xe máy số khác gì với xe ga?
Xe số và xe ga là 2 dòng phổ biến nhất và được sử dụng nhiều nhất trong tất cả các loại xe máy. Tuy nhiên, 2 dòng này lại hoàn toàn khác nhau về cả mẫu mã lẫn tính năng hoạt động. Cụ thể:
- Đối với xe máy số:
+ Ưu điểm: Xe số thường thiết kế các bộ phận nằm ở trọng tâm của chiếc xe, vì thế phần đầu và đuôi xe nhỏ gọn hơn. Kết cấu xe số đơn giản hơn, ít vỏ nhựa. Do đó mà việc sửa chữa xe số cũng đơn giản mà chi phí phụ tùng cũng rẻ hơn. Xe vận hàng ổn định, ít hao xăng và độ bền cao.
+ Nhược điểm: Cẩm nang sử dụng xe số khó là vì khó làm chủ tốc độ một cách tốt nhất, khi đề ba thì xe dễ bị ì nên khá hao xăng, cốp xe nhỏ.
- Đối với xe ga:
+ Ưu điểm: Các mẫu xe ga có thiết kế thời trang hơn, thích hợp với nhiều đối tượng. Cách điều khiển xe ga chỉ cần vài thao tác đơn giản, cốp xe rộng rãi đựng được nhiều đồ. Một số dòng hiện nay còn tích hợp nhiều tính năng hiện đại như: bình xăng ở ngoài, khóa tự động, khóa chống trộm…
+ Nhược điểm: Xe ga có gầm thấp hơn nên khó dễ va chạm với bộ máy, mức độ tiêu thụ xăng cũng nhiều hơn xe số, phụ tùng đắt và chi phí sửa chữa cao. Việc điều khiển dựa hoàn toàn vào tay ga nên đôi khi khó xử lý.
>> Xem ở đây: Cẩm nang sử dụng xe tay ga thành thạo, an toàn cho người lần đầu
Những điều cần chuẩn bị cho cẩm nang sử dụng xe số
Đối với những người lần đầu đi xe máy và lần đầu sử dụng xe số thì chớ vội vàng điều khiển ngay mà hãy tìm hiểu và chuẩn bị trước những điều sau:
- Chọn một chiếc xe máy thích hợp với vóc dáng cũng như sở thích, khả năng sử dụng của bản thân. Không nên chọn chiếc xe quá cao và có trọng lượng quá nặng sẽ khó chống chân và xử lý khi gặp sự cố.
- Một điều rất quan trọng trong cẩm nang sử dụng xe số là phải giữ tinh thành bình tĩnh, không hồi hộp, lo sợ khi ngồi lên xe.
- Chọn một nơi có không gian rộng rãi, ít chướng ngại vật và đặc biệt là ít người qua lại để tập lái xe.
- Luôn có một người “sỏi”, lái xe máy thành thạo đi theo để hướng dẫn bạn.
- Làm quen với các bộ phận, nút chức năng của xe và ghi nhớ các nguyên tắc khi sử dụng những nút/bộ phận này.
- Đội mũ bảo hiểm, có thể trang bị thêm giáp bảo vệ đầu gối, khuỷu tay trước khi điều khiển xe để tránh trầy xước nếu chẳng may té ngã.
Cẩm nang sử dụng xe số an toàn cần hiểu rõ cơ chế hoạt động của xe số
Muốn việc sử dụng xe máy được an toàn, thuận lợi nhất thì bắt buộc phải hiểu rõ cơ chế hoạt động của xe số, như kiểu “biết mình, biết người – trăm trận, trăm thắng” vậy đó.
+ Các số từ số 1 – số 4
Hầu hết tất cả các dòng xe số đều có thiết kế hộp số 4 cấp: số 1, 2, 3, 4 xe máy. Trong đó:
- Số 1 và số 2 là 2 số mạnh nhất, có tác dụng kéo xe mạnh và nhanh hơn. 2 cấp số này thường lựa chọn khi bắt đầu khởi động xe hoặc di chuyển ở những đoạn đường dốc, đèo, gồ ghề hay chở đồ nặng.
- Số 3 và số 4: Khi xe hoạt động ở hai cấp số này thì bộ máy sẽ nhẹ nhàng hơn, xe cũng êm hơn không có các tiếng kêu nặng. Sử dụng khi di chuyển trên những cung đường bằng phẳng, không có nhiều chướng ngại vật và ít phương tiện.
+ Số N của xe máy số
Trong cẩm nang sử dụng xe số có một điều mà có thể nhiều người quên để ý. Là ngoài số 1, 2, 3, 4 ra thì xe số còn có số N. Bạn sẽ sử dụng nó khi xe dừng hẳn và khi cần dắt xe. Nếu không đưa về số N thì xe sẽ không thể di chuyển linh hoạt được.
Các bước cẩm nang sử dụng xe số đúng cách
Nhiều người cứ nghĩ đơn giản, chỉ cần ngồi lên sẽ, bật khóa, lên ga là xong. Thế nhưng, cách sử dụng xe số cũng phải có trình tự cụ thể. Dưới đây là thứ tự các bước sử dụng xe số đúng cách mà bạn có thể tham khảo:
+ Bước 1: Ngồi lên xe, 2 chân chống đất để giữ thăng bằng. Gạt chân chống lên, dùng khóa mở chìa và cách về số N xe máy (điều này để tránh khi lên ga xe bị phốc hoặc di chuyển đột ngột khi vặn nhầm tay ga).
+ Bước 2: Cẩm nang sử dụng xe số bước tiếp theo là dùng chìa khóa để mở xe. Khi thấy đèn số N báo màu xanh thì nhấn đề hoặc đạp xe để nổ xe.
+ Bước 3: Cách lên số xe máy đầu tiên là vào số 1, lên tay ga nhẹ và chạy tầm 10m. Tiếp tục nhả hết tay ga để vào số 2 và chạy thêm 10m nữa. Nhả ga và vào số 3 đi với tốc độ khoảng 20km. Khi đã ổn định thì bạn nhả ga thêm một lần nữa, đạp số vào số 4 để chạy đường dài.
Lưu ý: Không để số ở một cấp độ duy nhất để chạy trong suốt hành trình. Kể cả địa hình bằng phẳng hay phức tạp. Bởi điều này dễ khiến cho động cơ của xe yếu dần và nhanh hỏng. Song cũng tránh sang số giữa chừng vì có thể gây tình trạng chết máy, thay vào đó hãy nhả ga từ từ.
>> Gợi ý khác: Kinh nghiệm kiểm tra xe máy trước khi thuê
Cẩm nang sử dụng xe số và những kỹ năng cơ bản nhất
Nhiều người chạy xe lâu năm, có bằng lái hẳn hoi nhưng nhiều người vẫn có thói quen chạy xe theo bản năng hơn là dựa vào các kỹ năng. Dù là điều khiển xe máy số, xe tay ga hay xe côn. Dù là người mới bắt đầu hay lâu năm thì cũng đừng quên những kỹ thuật sau:
Giữ thăng bằng khi lái xe
Cẩm nang sử dụng xe máy đầu tiên là bạn cần ngồi đúng tư thế. Người thẳng, hai đầu gối ghép vào yên và đặc biệt là phải tập trung tối đa. Việc tăng, giảm ga đúng cách là điều giúp duy trì trạng thái cân bằng khi lái xe.
Khi đi trên những đoạn đường nhiều cát sỏi hoặc trơn trượt. Bạn nên để xe ở số thấp nhất, giảm tốc độ và lái từ từ tránh bị trượt bánh, té ngã. Trường hợp gặp tình trạng kẹt xe, bạn phải di chuyển chậm lại, vừa giữ tay ga vừa chống chân xuống đường để không bị loạng chọng hay mất thăng bằng.
Thêm một kỹ thuật cơ bản trong cẩm nang sử dụng xe máy nữa là khi đi 2 người qua vòng cua. Lưu ý người ngồi sau không nên ngồi xa người lái mà nên ôm sát và chuyển động uyển chuyển với người cầm lái. Bởi nếu bạn lung lắc thì người ngồi trước cũng bị ảnh hưởng.
Sử dụng linh hoạt các cấp số
Trái ngược với xe ga, muốn nhanh hay chậm chỉ cần vặn và nhả tay ga là được. Còn cách đi xe máy số đòi hỏi người lái phải biết sang số phù hợp với địa hình, tốc độ để xe vận hành ổn định, tăng tuổi thọ cho động cơ cũng như tiết kiệm xăng.
Cẩm nang sử dụng xe số muốn bạn phải nắm rõ nguyên tắc: đi chậm thì số nhỏ, đi nhanh thì số lớn. Chẳng hạn như chạy với vận tốc dưới 10km/h thì để số 1, 10 – 20km thì để số 2, trên 30km thì số 4. Thông thường từ 40km trở lên mọi người đều dùng số 4.
Đặc biệt khi dừng đỗ tạm thời hay dừng chờ đèn đỏ, lên dốc hay xuống dốc thì nên trả về số rồi mới tiếp tục vặn ga đi tiếp.
Đi xe máy số lên và xuống dốc
Xe số tuy nhỏ nhưng bộ máy khá mạnh mẽ nên phù hợp với nhiều dạng địa hình. Bạn có thể dùng xe số đi phượt nhưng phải biết cách di chuyển khi lên, xuống dốc như thế nào để phát huy tốt hiệu suất.
- Khi lên dốc cao, dốc đứng, bạn nên trả về số thấp nhất (số 1). Cách đạp số xe máy đúng cách là chỉ cần nhấp núi sau ở trái. Sau đó giữ nguyên số 1 trong quá trình leo dốc, tuyệt đối không được nhả số giữa chừng. Lên gần tới đỉnh dốc rồi mới giảm tay ga từ từ.
- Cẩm nang sử dụng xe số khi xuống dốc, bạn nên trả tay ga về lại và vẫn để nguyên số 1 như lúc lên dốc. Còn nếu dốc đứng quá thì trả về số thấp nhất.
Chú ý bảng đồng hồ công tơ mét
Xe nào cũng có đồng hồ công tơ mét. Đây là bộ phận hiển thị tốc độ và cả tổng số kilomet mà xe đã đi, kim chỉ xăng. Trong quá trình di chuyển, bạn nên chú ý đến đồng hồ công tơ mét để kiểm soát được tốc độ mà mình đang đi.
Trừ những đoạn đường cao tốc cho phép người lái điều khiển phương tiện ở tốc độ 45 – 60km. Còn lại thì chỉ trong phạm vi 45km đổ lại. Theo dõi đồng hồ giúp bạn tránh được trường hợp chạy quá tốc độ cho phép, di chuyển quá nhanh dẫn đến tai nạn hay cảnh sát giao thông xử phạt.
Phanh xe đúng cách
Phanh xe đúng cách cũng là một cẩm nang sử dụng xe máy quan trọng. Khi lái xe, bạn nên bóp phanh trước mạnh hơn để giảm tốc độ và bóp nhẹ phanh sau, tránh bị khóa bánh. Chỉ cần sử dụng ngón trỏ và ngón giữa để bóp phanh.
Cách đi xe máy số cho người mới tập, hãy luyện tập phanh từ tốc độ thấp lên. Đồng thời tránh chỉ sử dụng phanh trước hoặc phanh sau trong những tình huống nguy cấp. Dẫn đến xe bị trượt bánh té ngã.
Do đó, cẩm nang sử dụng xe máy của motorbike.vn khuyên bạn nên sử dụng đồng thời cả 2 phanh theo nguyên tắc: Phanh sau bám bánh trước rồi bóp phanh phải. Như vậy sẽ an toàn hơn rất nhiều đó.
>> Có thể bạn quan tâm: Thuê xe máy Đà Nẵng | TOP 14 địa điểm cho thuê xe mới 100%, giao tận nơi
Quan sát gương chiếu hậu và phương tiện xung quanh
Tất cả xe các xe bao giờ cũng yêu cầu phải có gương chiếu hậu. Và nhìn gương chiếu hậu cũng là một kỹ năng cần thiết khi lái xe. Nhất là khi vào các khúc cua hay qua rẽ phải/trái, nhằm đảm bảo an toàn và khoảng cách hợp lý.
Gương chiếu hậu cũng giúp quan sát được các phương tiện đi sau bạn, để nhận biết tín hiệu và khoảng cách của xe sau. Nhớ chú ý quan sát khi muốn rẽ sang đường hay muốn vượt lên xe trước, sử dụng tín hiệu còi, đèn xi nhan phù hợp. Tất nhiên là cũng cần chú ý đến các phương tiện trước mắt nữa nhé.
Cẩm nang sử dụng xe số và những kinh nghiệm “xương máu”
Xe số không khó đi, cũng không hề nguy hiểm nếu bạn biết cách đề xe số và đúng phương pháp. Để đảm bảo an toàn trong quá trình tham gia giao thông bằng xe gắn máy, mọi người cần note lại cho motorbike.vn những kinh nghiệm dưới đây:
– Đội mũ bảo hiểm khi sử dụng xe số
Dù là điều khiển xe số hay xe ga, xe tay côn thì bao giờ cũng không được thiếu chiếc mũ bảo hiểm. Theo cẩm nang sử dụng xe số, chiếc mũ này không phải dùng để che mưa, che nắng mà cốt yếu là để giúp bạn tránh được những va chạm vào đầu, mặt khi chẳng may bị té xe.
Lưu ý là hãy chọn một chiếc mũ bảo hiểm chất lượng, chắc chắn thay vì chiếc mũ mỏng manh, thời trang để bảo vệ bạn một cách tối đa.
– Luôn tỉnh táo và chạy với tốc độ an toàn
Không riêng gì cẩm nang sử dụng xe máy số mà khi điều khiển bất kỳ loại phương tiện nào trên đường cũng cần người lái xe phải thực sự tỉnh táo.
Nếu người mệt mỏi, buồn ngủ, mất tập trung có thể khiến bạn gặp phải những rủi ro như: té xe, đi sang làn đường của xe khác, đâm phải giải phân cách hay va chạm với các phương tiện khác… cực kỳ nguy hiểm.
Do đó, cẩm nang sử dụng xe số khuyên bạn hãy ngủ đủ giấc, không uống rượu, bia hay sử dụng các chất kích thích trước khi lái xe. Chỉ khi tỉnh táo, tinh thần phấn chấn thì mới có thể làm chủ được phương tiện, tốc độ và đường đi.
– Bảo dưỡng xe và thay nhớt định kỳ
Một chiếc xe máy chất lượng, động cơ mạnh mẽ, trơn tru thì việc sử dụng cũng dễ dàng và đảm ảo an toàn hơn so với chiếc xe “cà tàng”.
Vậy nên, theo kinh nghiệm sử dụng xe máy số, bạn nhớ phải bảo dưỡng xe định kỳ. Kiểm tra các bộ phận xem có bị hư hỏng, bào mòn gì không để sửa chữa hoặc thay mới.
Bên cạnh đó, đừng quên thay nhớt cho xe để bôi trơn, giúp bộ máy chạy mượt hơn, êm hơn, tăng tuổi thọ cho xe. Như cẩm nang sử dụng xe số được biết, thông thường xe mới mua thì chạy khoảng 2.000km còn xe đã qua sử dụng là từ 1.000 – 1.500km là cần thay nhớt.
– Vượt xe khác khi đảm bảo an toàn
Chắc chắn khi lái xe trên đường, nhiều trường hợp bạn sẽ muốn vượt lên xe khác. Tất nhiên là được nhưng nhớ rằng khi đảm bảo đủ các điều kiện như: phía đối diện không có xe chạy ngược chiều, đường phía trước đủ rộng, không có các chướng ngại vật…
Cẩm nang sử dụng xe số lúc này, bạn có thể bật xi nhan trái và bấm còi ra tín hiệu để xin phép phượt xe ở trước. Tùy từng trường hợp để xin vượt xe, lưu ý phải đảm bảo an toàn khi vượt, không chạy với tốc độ quá nhanh đó nhé.
– Giữ khoảng cách với xe trước
Khi tham gia giao thông, nhất là trên những tuyến đường đông xe cộ. Bạn phải chú ý đến khoảng cách giữa xe mình và xe trước. Giữ một khoảng cách an toàn, không chạy sát đuôi xe trước, tối thiểu phải cách xa 2m.
Điều này để đề phòng các xe đi trước phanh dừng xe đột ngột. Nếu ở quá gần bạn sẽ khó xử lý kịp dẫn đến việc ngã xe, nặng hơn có thể gây ra tai nạn. Đây cũng là một trong những kinh nghiệm cẩm nang sử dụng xe số ai cũng nên biết.
– Khi di chuyển đường xa theo nhóm
Nếu bạn và nhóm bạn của mình sử dụng xe máy số để đi chơi, du lịch hay đi phượt thì nhớ hãy di chuyển thành 1 hàng. Tuyệt đối không dàn thành nhiều hàng chiếm hết làn đường và ảnh hưởng đến những phương tiện khác. Dẫn đến mất an toàn giao thông đường bộ.
Các thành viên trong nhóm không được đùa nghịch, kéo tay, kéo chân trong lúc đi xe. Mỗi người nên tuân thủ nghiêm khắc vị trí của mình trong nhóm. Lái xe sao cho không vào vùng mù của xe trước, đảm bảo gương chiếu hậu, quan sát xe sau để không bị lạc
>> Đọc thêm: Những kinh nghiệm đi phượt bằng xe máy
Những điều tuyệt đối cấm trong cẩm nang sử dụng xe số
Cùng với các cẩm nang mà motorbike.vn chia sẻ ở trên. Khi sử dụng xe máy, bạn cũng cần lưu trú cấm tuyệt đối những điều này:
+ Thả tay trong khi lái xe máy
Cẩm nang sử dụng xe máy khi tham gia giao thông đòi hỏi người lái phải luôn thật cẩn thật. Điều này không chỉ đảm bảo an toàn cho bản thân mà còn cho những người xung quanh. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ vì muốn thể hiện “cái tôi” thả 2 tay khi chạy xe. Gây ảnh hưởng đến trật tự giao thông.
Đây là một hành vi vi phạm pháp luật. Nếu vi phạm bạn có thể bị phạt tiền từ 6 triệu đồng – 8 triệu đồng. Để tránh “rước họa vào thân” nhớ sử dụng 2 tay lái xe đúng cách nhé.
+ Phóng nhanh, vượt ẩu
Bạn nên biết, khi đi xe với tốc độ phù hợp bạn sẽ chủ động được trong hầu hết mọi tình huống trên đường. Chẳng hạn như khi thấy chướng ngại vật hoặc “ổ gà”, xe dừng phía trước có thể phanh kịp thời. Không những vậy còn không vi phạm luật giao thông, tránh bị phạt tiền.
Tuyệt đối không được phóng nhanh, vượt ẩu, lái xe quá tốc độ cho phép (quá 40km/h). Rất dễ gây ra va chạm, tai nạn giao thông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến bản thân và xã hội.
+ Uống rượu, bia khi lái xe
Thêm một cẩm nang sử dụng xe máy quan trọng nữa, đó chính là không được uống rượu, bia hoặc sử dụng các chất kích thích khi lái xe. Tác hại của rượu, bia gây ra rất đa dạng và phức tạp. Vừa ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần vừa đe dọa đến tính mạng của người tham gia giao thông.
Vậy nên, motorbike khuyên rằng nếu đã uống rượu, bia thì không lái xe. “Trước mặt tay lái là tính mạng – sau lưng tay lái là gia đình và xã hội”. Hãy chấp hành nghiêm quy định này.
+ Không chạy kiệt xăng
Nhiều bạn sử dụng xe máy số thường có thói quen cố chạy cho đến khi nào kim xăng báo vạch đỏ. Thế nhưng, điều này lại sẽ gây ảnh hưởng không tốt lên động cơ của xe đó, bạn có biết không?
Nếu thường xuyên chạy kiệt bình xăng khiến thành bên trong bình xăng bị rỉ. Ngoài ra còn tác động đến động cơ, làm giảm hiệu suất nổ của máy và nhiều chi tiết khác cũng bị phá hủy. Trường hợp cạn xăng hoàn toàn, xe dễ chết máy đột ngột, gây ra không ít ảnh hưởng.
Đặc biệt, theo cẩm nang sử dụng xe số khi di chuyển đường dài, đường cao tốc. Việc chết máy đột ngột, gây nguy hại đến phanh, trợ lực, nghiêm trọng hơn là xảy ra tai nạn giao thông. Đó là lý do bạn phải luôn chú ý đến kim chỉ xăng và đổ xăng kịp thời cho xe.
Gợi ý một số mẫu xe máy số chất lượng, dễ sử dụng
Cũng tương tự như xe ga hay xe côn, xe máy số cũng có nhiều hãng với nhiều mẫu mã, màu sắc kèm mức giá khác nhau cho khách hàng lựa chọn. Một số mẫu xe số dễ sử dụng và được ưa chuộng nhất đó là:
Các dòng xe máy số hãng Honda
Xe số hãng Honda luôn là lựa chọn của phần đông khách hàng hiện nay. Với ưu điểm: mẫu mã đa dạng, màu sắc hài hòa, động cơ bền bỉ, tiết kiệm xăng và giá thành hấp dẫn đã giúp hãng này luôn chiếm được sự tin yêu từ khách hàng.
Ngoài ra, cách đi xe số Honda cũng khá nhẹ nhàng. Nếu có ý định mua xe số của hãng Honda, cẩm nang sử dụng xe số khuyên bạn đừng bỏ qua các mẫu này:
- Honda Wave Alpha
- Honda Future
- Honda Blade
- Honda Wave RSX FI 110
>> Tham khảo: Tổng hợp các loại xe máy thích hợp để đi phượt và kinh nhiệm hữu ích
Các dòng xe máy số của hãng Yamaha
Bên cạnh Honda thì hãng Yamaha cũng rất phổ biến và được nhiều người đánh giá cao nhờ khả năng vận hành bền bỉ, sự cơ động mà thiết kế còn trẻ trung, hiện đại. Dưới đây là một số mẫu xe số đẹp, dễ sử dụng của Yamaha, bạn có thể tham khảo:
- Yamaha Sirius
- Yamaha Sirius FI
- Yamaha Jupiter
Trên đây là những cẩm nang sử dụng xe số đúng cách, an toàn cho người mới đi xe và cả đi lâu rồi nhưng sai phương pháp. Hy vọng qua bài viết bày bạn đã có thêm nhiều kỹ năng để điều khiển xe máy, giữ an toàn cho bản thân, những người xung quanh và tăng tuổi thọ cho chiếc xe. Nhớ lưu lại để đọc đấy nhé!
Trang – Motorbike.vn
